Biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường là một biến chứng khá phổ biến, nó xuất hiện ở các bệnh nhân kiểm soát đường huyết không tốt. Đối với bệnh nhân tiểu đường thì biến chứng thần kinh ít gây ra tử vong nhưng lại là nguyên nhân hàng đầu gây ra việc phải cắt cụt chân ở bệnh nhân tiểu đường. Các nghiên cứu ước tính rằng có đến 50% những người bị bệnh tiểu đường sẽ phát triển bệnh lý thần kinh. Thậm chí nếu bạn không có triệu chứng, bạn vẫn nên duy trì kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu để giữ nguy cơ tổn thương thần kinh càng thấp càng tốt. Vậy biến chứng thần kinh do tiểu đường là gì? Nguyên nhân cũng như biểu hiện của bệnh ra sao? Mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Bệnh tiểu đường là gì?
Bệnh tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường.
Hiện nay có 2 khái niệm chính xác nhất về tiểu đường. Đó là:
-
Theo WHO (2002) đái tháo đường là một bệnh lý mạn tính gây ra do thiếu sản xuất insulin hoặc tác dụng insulin không hiệu quả.
-
Theo ADA 2004 (Hiệp hội đái tháo đường Hoa Kỳ) thì bệnh tiểu đường là một nhóm các bệnh lý rối loạn chuyển hóa đặc trưng bởi tăng glucose máu do khiếm khuyết tiết insulin, khiếm khuyết hoạt động của insulin hoặc cả 2 cơ chế này xảy ra cùng lúc.
Các biến chứng của bệnh tiểu đường
2.1 Các biến chứng cấp tính
-
Hạ đường huyết đột ngột
-
Nhiễm toan ceton
-
Tăng áp lực thẩm thấu
2.1 Các biến chứng mạn tính
Biến chứng mạch máu lớn
Biến chứng mạch máu lớn của bệnh ĐTĐ chính là tình trạng xơ vữa động mạch kèm với các hậu quả của nó gây ra các bệnh lý tim mạch như đau tim, đột quỵ, rối loạn lipid máu.
Biến chứng mạch máu nhỏ
Biến chứng mạch máu nhỏ bao gồm các biến chứng trên mắt, thận, thần kinh và các biến chứng nhiễm trùng thường thấy ở bệnh nhân tiểu đường.
Biến chứng thần kinh do tiểu đường là gì?
Biến chứng thần kinh do tiểu đường là những tổn thương xảy ra trên dây thần kinh, tình trạng này là do đường huyết tăng cao và kéo dài. Mọi sợi thần kinh trên toàn cơ thể đều có nguy cơ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, những biểu hiện rõ rệt nhất thường thấy là ở các dây thần kinh chi trên và chi dưới.
Biến chứng thần kinh do tiểu đường thường được chia thành hai nhóm chính:
-
Bệnh lý thần kinh ngoại biên (ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở ngoại biên cơ thể như thần kinh ở tay, chân, thần kinh sọ não)
-
Bệnh lý thần kinh tự chủ (là thần kinh điều khiển hoạt động của các cơ quan như tim mạch, dạ dày, ruột, hệ tiết niệu).
Nguyên nhân dẫn đến biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường
Những tổn thương vi thể trên dây thần kinh và mạch máu nuôi dây thần kinh là yếu tố chủ chốt gây ra loại biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường.
Khi glucose huyết tăng cao sẽ làm tổn thương bao thần kinh, giảm vận tốc dẫn truyền thần kinh. Cơ chế chính xác của tổn thương không được biết rõ. Ngoài ra các mạch máu nhỏ nuôi thần kinh bị tổn thương làm sự cung cấp oxygen và các chất dinh dưỡng cho dây thần kinh bị suy giảm.
Nhiều yếu tố khác cũng góp phần làm tổn thương dây thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường, có thể kể đến như:
Yếu tố di truyền, hút thuốc lá, nghiện rượu:
Điều này gây tổn thương thần kinh, mạch máu, đồng thời cũng tăng nguy cơ nhiễm trùng. Thuốc lá gây hẹp và cứng mạch máu, giảm lượng máu đến các chi, làm vết thương lâu lành và cũng góp phần vào tổn thương thần kinh.
Tình trạng viêm ở thần kinh do phản ứng tự miễn:
Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tưởng lầm dây thần kinh là vật lạ với cơ thể nên tấn công dây thần kinh.
Bệnh thận mãn tính:
Khi bệnh nhân tiểu đường bị bệnh thận mãn tính. Khi đó, chức năng thận bị suy giảm, nhiều trường hợp đòi hỏi cần điều trị thay thế thận do các độc chất, sản phẩm của chuyển hóa tăng lên trong máu có thể làm tổn thương thêm dây thần kinh.
Thời gian bị bệnh đái tháo đường:
Bị bệnh càng lâu (nhất là khi glucose huyết không được ổn định tốt) càng tăng nguy cơ bị bệnh thần kinh. Bệnh thần kinh ngoại vi thường gặp nhất ở các bệnh nhân tiểu đường đã bị bệnh từ 25 năm trở lên.
Biểu hiện của biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường
Triệu chứng của biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường rất đa dạng, thay đổi tùy theo cơ quan bị tổn thương. Thường triệu chứng cũng rất mờ nhạt, do đó, bệnh nhân có thể không quan tâm cho đến khi bác sĩ khám thấy hay tổn thương nặng đã xuất hiện.
Các biểu hiện của biến chứng thần kinh do tiểu đường được chia ra theo nhóm thần kinh bị ảnh hưởng như sau:
Biến chứng thần kinh ngoại biên
Đây là biểu hiện thường gặp nhất, chi dưới và bàn chân có triệu chứng đầu tiên, sau đó đến triệu chứng ở chi trên và bàn tay. Triệu chứng thường đối xứng cả 2 bên chi.
Bệnh nhân thường có cảm giác:
-
Tê, giảm nhận biết cảm giác đau, nóng lạnh, đặc biệt ở bàn chân. Người bệnh thường xuyên đi rớt dép, giẫm đạp vật nhọn, bị vết thương mà không hề hay biết.
-
Cảm giác châm chích, bỏng rát.
-
Cảm giác đau buốt, thường tăng về đêm.
-
Đau khi bước đi.
-
Đôi khi bệnh nhân có triệu chứng tăng cảm: dù chạm nhẹ bệnh nhân cũng cảm thấy đau rất nhiều.
-
Yếu cơ và đi lại khó khăn.
-
Triệu chứng nặng: Loét chân, nhiễm trùng, biến dạng bàn chân, đau ở xương khớp.
Biến chứng thần kinh tự chủ
Do thần kinh tự chủ là hệ thống điều khiển nhiều cơ quan khác nhau trên cơ thể, triệu chứng của bệnh sẽ thay đổi tùy cơ quan bị tổn thương. Cụ thể là:
-
Ở mắt: Đồng tử mất phản xạ với ánh sáng, bóng tối.
-
Ở hệ tiêu hóa: Dạ dày co thắt chậm lại nên bệnh nhân hay cảm thấy đầy bụng sau khi ăn. Buồn nôn, nôn mửa, mất cảm giác ngon miệng. Táo bón, hoặc tiêu chảy, nhất là tiêu chảy về đêm, hoặc táo bón xen lẫn với tiêu chảy.
-
Ở hệ tim mạch: Nhịp tim nhanh khi nghỉ, hạ áp tư thế (khi thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi hoặc đứng đột ngột, người bệnh cảm thấy chóng mặt, choáng váng, đôi khi ngất xỉu do huyết áp hạ thấp).
-
Ở hệ niệu, sinh dục: Ứ đọng nước tiểu trong bàng quang (còn gọi là bàng quang thần kinh) lâu ngày dẫn đến nhiễm trùng đường tiểu. Bệnh nhân cũng có thể đi tiểu nhiều lần, khó nhịn tiểu. Rối loạn cương ở nam giới, giảm khoái cảm ở phụ nữ, khô âm đạo.
-
Ở da: Tăng hoặc giảm tiết mồ hôi, rối loạn điều chỉnh thân nhiệt, nóng lạnh thất thường.
Bệnh đám rối - rễ thần kinh:
Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến hông, đùi, mông hoặc chân và thường bắt đầu ở một bên cơ thể.
Bệnh có thể làm yếu chân và trong trường hợp nặng, người bệnh có thể bị mất trương lực cơ, đủ để không còn khả năng ngồi xuống và đứng dậy mà không cần trợ giúp. Tổn thương thần kinh loại này thường gây ra rất nhiều đau đớn.
Bệnh đơn thần kinh:
Bệnh thường chỉ ảnh hưởng đến 1 dây thần kinh, có thể là thần kinh sọ não hoặc thần kinh ở thân mình, chi dưới. Triệu chứng thường xảy ra đột ngột, ở người lớn tuổi. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhiều ở vùng tổn thương nhưng triệu chứng thường tự hết sau vài tuần hoặc vài tháng. Các triệu chứng thường gặp:
-
Liệt dây thần kinh mặt một bên, liệt thần kinh vận nhãn gây mắt lác.
-
Đau ở cẳng chân, bàn chân. Đau mặt trước đùi.
-
Đau vùng ngực, đau bụng.
Giải pháp giúp giảm và phòng ngừa biến chứng thần kinh của bệnh tiểu đường
Những biến chứng trên thần kinh của bệnh tiểu đường rất nguy hiểm, nhưng bằng cách kiểm soát tốt đường huyết, bệnh nhân tiểu đường sẽ có thể hạn chế và cải thiện hiệu quả biến chứng để chung sống hòa bình với căn bệnh này. Bên cạnh việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng, vận động hợp lý, khuyến cáo người bệnh tiểu đường cần bổ sung thêm các nguyên tố vi lượng (Magie, Selen, Chrom, Kẽm) vì đây mới là chìa khóa để kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa biến chứng.
-
Magie
Nghiên cứu khoa học được thực hiện tại bộ môn dinh dưỡng, trường y tế cộng đồng đại học Harvard đã chỉ ra rằng, những người có chế độ ăn giàu Magie sẽ giảm nguy cơ gặp biến chứng của tiểu đường type 2, đặc biệt là biến chứng trên thần kinh, so với những người có chế độ ăn nghèo Magie. Vì Magie tham gia vào quá trình tạo glycogen của cơ và gan từ glucose máu. Tham gia vào sự phân hủy glucose, acid béo và các acid amin trong quá trình chuyển hóa năng lượng. Đóng vai trò quan trọng trong tổng hợp lipid và protein giúp quá trình tạo xương, đảm bảo tính bền vững trong dẫn truyền và sự co cơ. Có tác dụng giúp điều hòa hàm lượng đường trong máu, ổn định huyết áp.
-
Selen, Chrome
Nghiên cứu khoa học được thực hiện tại khoa sinh học đại học AnKaRa Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ ra rằng Selen có tác dụng giúp kiểm soát đường huyết, ngăn chặn các biến chứng trên tim, thận, tiểu cầu.
-
Kẽm
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng kẽm có tác dụng giúp giảm đường huyết, tăng độ nhạy insulin ở bệnh nhân tiểu đường, hạn chế các biến chứng trên tim mạch, võng mạc, thần kinh trung ương.
BoniDiabet- Sản phẩm đặc biệt bổ sung nguyên tốt vi lượng giúp phòng ngừa biến chứng bệnh tiểu đường.
Các nguyên tố vi lượng Magie, Selen, Chrom, Kẽm có trong nhiều loại thực phẩm. Vì vậy mà bạn có thể bổ sung các thực phẩm chứa các nguyên tố vi lượng này trong chế độ ăn.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chế độ ăn của bạn cũng đảm bảo đầy đủ được dưỡng chất, đặc biệt khi mắc tiểu đường việc lựa chọn thực phẩm trong ăn uống còn phải kiêng khem và hết sức cẩn thận vì vậy mà bạn nên sử dụng kèm các sản phẩm thuận tiện từ thảo dược thiên nhiên có khả năng bổ sung các nguyên tố vi lượng mà vẫn giúp ổn định đường huyết.
Hiện nay trên thị trường chỉ có duy nhất sản phẩm BoniDiabet là có chứa các nguyên tố vi lượng trên trong thành phần, đồng thời BoniDiabet cũng bổ sung thêm các thảo dược kinh điển cho bệnh tiểu đường như dây thìa canh, hạt methi, lô hội, quế. BoniDiabet có công dụng:
-
Hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường, giúp giảm đường huyết, ổn định đường huyết.
-
Giúp giảm và ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường trên tim, gan, thận, võng mạc, các bệnh lý thần kinh ngoại biên, làm lành vết thương, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, đục thủy tinh thể.
-
Giúp giảm cholesterol và lipid máu.
Với thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên, rất an toàn nên BoniDiabet giúp người bệnh tiểu đường yên tâm sống khỏe, không lo tác dụng phụ. Sản phẩm đã được kiểm nghiệm lâm sàng tại Bệnh viện y học cổ truyền Hà Đông, hiệu quả tốt và khá là 96.7%, không phát hiện bất cứ tác dụng phụ nào.
Đánh giá của khách hàng sử dụng BoniDiabet
Trong 10 năm BoniDiabet có mặt ở Việt Nam, 5 triệu bệnh nhân đã đồng hành cùng BoniDiabet trong cuộc chiến với bệnh tiểu đường. Dưới đây là chia sẻ của một số bệnh nhân đã và đang sử dụng BoniDiabet:
Chú Hoàng Văn Hải, 52 tuổi, ở Trại Mới, Giáp Sơn, Lục Ngạn, Bắc Giang, SĐT 0983.090.165
“Tôi bị tiểu đường 4 năm, đường huyết 12mmol/l. Dùng 2 viên thuốc tây mỗi ngày chú bị mệt, tê bì chân tay, mờ mắt. Sau khi dùng thêm BoniDiabet, đường huyết của tôi còn 6.0mmol/l, sau 4 tháng tôi đã hết hẳn những triệu chứng tê bì chân tay và mờ mắt. Người tôi rất khỏe mạnh, vận động đi lại bình thường, tới nay tôi chỉ còn dùng có 2 viên BoniDiabet và bác sĩ đã giảm nửa liều thuốc tây mà đường huyết vẫn luôn là 6.0, không xuất hiện bất kỳ biến chứng nào nữa.”
Cô Nguyễn Thị Minh, 63 tuổi, ở tổ 3, phường Tân Bình, Tp Tam Điệp, Ninh Bình. Đt 01655.010.847
“Tôi bị tiểu đường từ năm 2005. Lúc ấy tôi thấy cơ thể mình mệt mỏi, chân tay tê bì, 3 tháng sụt 13 cân, đường huyết lên tới 9 mmol/l. Sau đó trong 3 năm cô bị tai biến mạch máu não 3 lần, còn bị đục thủy tinh thể không nhìn thấy gì nữa. Năm 2013, tôi dùng 4 viên BoniDiabet 1 ngày kèm thuốc tây, sau 3 tháng đường huyết xuống chỉ còn 4.9 thôi. Từ lúc dùng BoniDiabet tới nay, tôi không bị tai biến lần nào nữa, tê bì chân tay và đục thủy tinh thể cũng đỡ hẳn. Mà tôi cũng không thể giải thích được tại sao từ khi dùng BoniDiabet tôi không biết thức đêm là gì, ngủ một mạch từ tối đến sáng".
Chú Thạch, 62 tuổi ở ô số 1, liền kề 14B, KĐT Văn Phú, p.Phú La, Hà Đông, Hà Nội. Đt 0904.621.199
“Tôi phát hiện tiểu đường cách đây 2 năm, người thường xuyên mệt mỏi, hốc hác, xanh xao, sụt 4 cân trong 2 tháng, đường huyết lên tới 10,6 mmol/l. Tôi dùng thuốc Tây nhưng đường huyết lên xuống thất thường, khi lên 8,9 lúc xuống có 4,5. Và thời gian ngắn sau tôi đã bị biến chứng tiểu đường là mờ mắt và tê bì tay chân, ngứa ngáy khắp người. Tôi uống ngày 4 viên BoniDiabet chia 2 lần cùng Diamicron. Thấy dùng BoniDiabet người khỏe hơn nên tôi giảm liều uống có 2 viên BoniDiabet kèm 1 viên Diamicron thôi, thế mà đi đo lại đường huyết vẫn chỉ 5.6. Sau khoảng 3 tháng cả tay chân tê bì, mắt mờ hay ngứa khắp người đều đồng loạt giảm rõ ràng, so với trước đây giảm cũng được 80-90% rồi và tôi sẽ kiên trì dùng đều đặn”
BoniDiabet- Sản phẩm cho bệnh nhân tiểu đường từ Mỹ và Canada.
Phân phối rộng rãi trên toàn quốc bởi công ty Botania (1 trong 5 công ty phân phối thực phẩm bảo vệ sức khỏe lớn nhất hiện nay), địa chỉ: 169 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội, điện thoại: – 0984.464.844 - 18001044.
Trên đây là những thông tin về biến chứng thần kinh ở bệnh nhân tiểu đường và cách phòng biến chứng hiệu quả. Hy vọng rằng qua bài viết này, mọi người sẽ có thêm những kiến thức hữu ích về bệnh.
XEM THÊM:
- Chuyên gia lý giải vì sao dây thìa canh là khắc tinh bệnh tiểu đường
-
Chế độ ăn đúng cách cho người đái tháo đường