Mục lục [Ẩn]
Hoạt động của hệ thần kinh đóng vai trò quan trọng đối với mọi cơ quan, chức năng của cơ thể chúng ta, trong đó có giấc ngủ. Trong hoạt động đó thì các chất dẫn truyền thần kinh lại là một mắt xích không thể thiếu. Vậy chất dẫn truyền thần kinh là gì và có vai trò như thế nào với giấc ngủ? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Chất dẫn truyền thần kinh là gì?
Chất dẫn truyền thần kinh là gì?
Chất dẫn truyền thần kinh là chất truyền tin hóa học, giúp tăng cường trao đổi tín hiệu giữa các tế bào thần kinh và các tế bào đích trong cơ thể. Những tế bào đích này có thể nằm trong các tuyến, cơ hoặc tế bào thần kinh khác.
Hệ thống thần kinh kiểm soát các cơ quan, chức năng tâm lý và chức năng thể chất của cơ thể. Tế bào thần kinh và các chất dẫn truyền thần kinh đóng vai trò quan trọng trong hệ thống này. Tế bào thần kinh tạo ra các xung thần kinh bằng cách giải phóng chất dẫn truyền thần kinh, là những chất hóa học mang tín hiệu đến các tế bào khác.
Ở giữa hai nơron thần kinh liên kết có một khoảng trống nhỏ - được gọi là khớp thần kinh. Hiểu một cách đơn giản, một tế bào sẽ gửi thông điệp dẫn truyền thần kinh qua khoảng trống này. Tế bào tiếp theo nhận được tín hiệu bằng cách bắt hóa chất truyền tin trong khi chúng đang trôi qua khoảng trống. Việc bắt giữ các hóa chất dẫn truyền thần kinh giúp tín hiệu được gửi đi. Lần lượt các tế bào thần kinh mới lại gửi tin nhắn mới đến các noron đã kết nối với nhau và quá trình cứ thế tiếp tục, điều này giúp cho tín hiệu của hệ thần kinh có thể lan đi điều khiển hoạt động ở khắp nơi trong cơ thể.
Phương thức hoạt động của cơ quan cảm thụ và dẫn truyền thần kinh giống như một hệ thống ổ khóa và chìa khóa. Mỗi chất dẫn truyền thần kinh (chìa khóa) sẽ chỉ liên kết với một loại thụ thể nhất định (ổ khóa). Vì thế mà các loại chất dẫn truyền thần kinh khác nhau sẽ đảm nhận vai trò hoạt động khác nhau. Có loại quản lý nhịp tim và huyết áp, có loại khác lại ổn định tâm trạng, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ.
Một số chất dẫn truyền thần kinh phổ biến nhất
Chất dẫn truyền thần kinh trong cơ thể chúng ta có thể chia thành 6 loại chính dựa theo cấu trúc hóa học như sau:
Axit amin
Axit gamma-aminobutyric (GABA): Đây là loại axit amin tự nhiên hoạt động như một chất ức chế dẫn truyền thần kinh vì nó ngăn chặn một số tín hiệu não nhất định và làm giảm mức độ hoạt động của hệ thần kinh. Khi GABA gắn vào thụ thể, nó sẽ tạo ra hiệu ứng làm dịu cảm giác lo lắng, căng thẳng và sợ hãi. Nó cũng có thể giúp cải thiện giấc ngủ, ngăn ngừa co giật và tổn thương não bộ.
GABA có tác dụng làm giảm lo lắng, căng thẳng, sợ hãi
Glutamate
Đây là chất dẫn truyền thần kinh phong phú nhất được tìm thấy trong hệ thần kinh, nó đóng vai trò duy trì các chức năng nhận thức như trí nhớ và học tập. Các nghiên cứu đã chứng minh glutamate giúp gia tăng việc tiết nước bọt qua đó hỗ trợ hoạt động tiêu hóa của khoang miệng và tăng tiết dịch vị, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa của dạ dày. Nghiên cứu còn cho thấy việc bổ sung glutamate vào khẩu phần ăn có thể góp phần nâng cao chất lượng sống, đặc biệt là người cao tuổi. Bên cạnh đó chất này còn là tiền chất tổng hợp ra GABA.
Peptide
Oxytocin: Hay còn được gọi là “hormone tình yêu”, hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh trong não. Nó được sản xuất bởi vùng dưới đồi và đóng một vai trò quan trọng trong đặc tính xã hội, liên kết và sinh sản của con người. Oxytocin giúp giảm stress, tăng cường trí nhớ, kéo dài tuổi thọ và đặc biệt là tăng cường sự gắn kết lứa đôi,...
Endorphins: Đây là chất dẫn truyền thần kinh hoạt động theo thiên hướng ức chế việc truyền tín hiệu đau và thúc đẩy cảm giác hưng phấn. Endorphins sẽ được cơ thể tăng cường tiết ra khi có hoạt động thể chất, giúp cơ thể tăng cường khả năng thích ứng với cảm giác đau, kích thích sự hưng phấn.
Monoamines
Epinephrine: Còn được gọi là adrenaline, epinephrine là một loại hormone căng thẳng được giải phóng bởi hệ thống thượng thận, nhưng lại hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh tại não bộ. Tác dụng chủ yếu của nó là kích thích hệ thần kinh giao cảm, điều hòa hoạt động của nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp,...
Norepinephrine: còn được gọi là noradrenaline, tương tự như epinephrine, chất này cũng vừa là hormone vừa là chất dẫn truyền thần kinh phổ biến của hệ thần kinh giao cảm. Norepinephrine có tác dụng bao gồm: tăng nhịp tim, tăng tính co rút mạch máu, tăng lượng đường trong máu. Vai trò của nó là giúp vận động cơ thể và não bộ để hành động trong những lúc nguy cấp hoặc căng thẳng. Mức độ của chất dẫn truyền thần kinh này thường thấp nhất trong khi ngủ và cao nhất trong thời gian căng thẳng.
Epinephrine và Norepinephrine tác động lên hệ thần kinh giao cảm
Histamine: Hợp chất hữu cơ này hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh trong não và tủy sống. Nó liên quan mật thiết tới phản ứng viêm, phản ứng dị ứng và sốc phản vệ.
Dopamine: Hormon này thực chất là một chất dẫn truyền thần kinh được tạo ra từ tyrosin, nó đóng vai trò quan trọng với não và cơ thể. Khi hormone “hạnh phúc” này tăng lên trong cơ thể nó sẽ giúp bạn cảm thấy vui vẻ hơn, có thêm động lực thúc đẩy việc thực hiện các kế hoạch đã đặt ra trong cuộc sống. Nó làm bạn tràn đầy cảm hứng, thấy thích thú hưng phấn hơn; tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung của cơ thể. Ngược lại khi mức độ hormone này thấp sẽ làm bạn lười biếng, kém linh hoạt và giảm sự nhiệt tình với mọi thứ xung quanh.
Serotonin: Là một hormone và chất dẫn truyền thần kinh, serotonin đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng của con người.
Purines
Adenosine: Hóa chất tự nhiên này hoạt động như một chất điều hòa thần kinh trong não và có liên quan đến việc ngăn chặn sự kích thích và cải thiện giấc ngủ.
Adenosine triphosphate (ATP): Được coi là tiền tệ năng lượng của sự sống, ATP hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh trong hệ thống thần kinh trung ương và ngoại vi. Nó đóng một vai trò trong kiểm soát, dẫn truyền cảm giác và giao tiếp với các tế bào thần kinh đệm.
Gasotransmitters
Nitric oxide: Hợp chất này có vai trò tác động đến các cơ trơn, làm chúng giãn ra tạo điều kiện cho các mạch máu tăng lưu lượng máu đến các vùng nhất định trên cơ thể.
Carbon monoxide: Loại khí không màu, không mùi này có thể gây độc và có khả năng gây tử vong khi con người tiếp xúc với chất này ở mức độ cao. Tuy nhiên, nó cũng được sản xuất tự nhiên bởi cơ thể và hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh phản ứng viêm của cơ thể.
Acetylcholine
Acetylcholine được tìm thấy trong cả hệ thống thần kinh trung ương và ngoại vi, nó là chất dẫn truyền thần kinh chính liên quan đến các tế bào thần kinh vận động, đóng một vai trò trong các chuyển động cơ bắp cũng như trí nhớ và học tập.
Qua đó có thể thấy rằng, các chất dẫn truyền thần kinh tuy chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong toàn bộ cơ thể con người nhưng lại đóng những vai trò hết sức quan trọng, giúp các cơ quan hoạt động hài hòa, điều chỉnh tâm lý, cảm xúc,... Đó là tiền đề để chúng ta có những giấc ngủ ngon, duy trì sức khỏe tốt.
Vai trò của chất dẫn truyền thần kinh với giấc ngủ
Với áp lực và cường độ làm việc dày đặc như ngày nay, não bộ của con người luôn phải làm việc trong tình trạng quá tải, thiếu hụt các chất dẫn truyền. Nếu thiếu hụt chất dẫn truyền thần kinh, cơ thể bạn sẽ mắc phải các dấu hiệu như: mất ngủ, không có khả năng tập trung, giảm trí nhớ, chóng mặt, đau đầu, rối loạn cảm xúc…Điều này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như chất lượng giấc ngủ của con người
Thiếu hụt chất dẫn truyền thần kinh, cơ thể sẽ mất cân bằng và bị mất ngủ
Các nhà khoa học cũng đã đặc biệt nhấn mạnh tác dụng của GABA và acid glutamic đối với giấc ngủ. GABA giúp ngăn cản dẫn truyền căng thẳng đến thần kinh trung ương, mang lại cảm giác thư giãn. Acid glutamic phòng ngừa suy nhược thần kinh, giúp dễ ngủ, ngủ sâu giấc hơn.
Hiện nay cũng đã có những giải pháp dành cho vấn đề mất ngủ ứng dụng các chất dẫn truyền thần kinh đặc biệt như là hai loại kể trên, trong đó tiêu biểu nhất phải kể đến đó là sản phẩm BoniHappy + của Mỹ, nổi tiếng với cơ chế đột phá và công nghệ sản xuất hiện đại.
BoniHappy + - lựa chọn hoàn hảo cho người mất ngủ kéo dài
Ngoài việc thành phần có chứa GABA và axit glutamic với mục đích ngăn ngừa suy nhược thần kinh, cải thiện giấc ngủ thì điều đặc biệt của BoniHappy + còn đến từ cơ chế nhắm thẳng vào gốc rễ vấn đề mất ngủ mãn tính. Ở những người mất ngủ lâu ngày, cơ thể suy giảm sản xuất hormon tăng trưởng HGH. Hormon này đóng vai trò chính trong việc kích thích sự phát triển của các tổ chức, mô, tế bào, phục hồi cải thiện chức năng các cơ quan, tái tạo giấc ngủ sinh lý. Tỉ lệ tạo ra hormone HGH sẽ giảm dần đi 80% trong giai đoạn từ 21 tuổi đến 61 tuổi dẫn đến mất ngủ nói riêng và các vấn đề lão hóa nói chung.
Sự suy giảm hormone HGH theo độ tuổi
BoniHappy + giúp kích thích cơ thể tăng sản sinh ra HGH nhờ vào những thành phần như: L-arginin; GHRP 2; Shilajit P.E để có thể phục hồi giấc ngủ một cách tự nhiên.
Không những thế, trong công thức của BoniHappy + còn có:
- Nhóm thảo dược giúp an thần, tạo giấc ngủ ngon: Dây tơ hồng, lạc tiên, ngọc trai, rau diếp khô, trinh nữ… giúp dễ ngủ, ngủ ngon giấc hơn.
- Các khoáng chất thiết yếu và vitamin: Magie oxid, kẽm oxyd và vitamin B6 giúp ổn định hoạt động của hệ thần kinh và nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh, giảm căng thẳng, lo âu, stress.
Thành phần sản phẩm BoniHappy +
Vì là tập hợp của những nhân tố toàn diện như vậy mà BoniHappy + rất hiệu quả trong việc cải thiện mất ngủ mãn tính đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Sản phẩm giúp an thần, giảm căng thẳng thần kinh, giúp dễ ngủ, tăng chất lượng và thời lượng giấc ngủ, sau khi ngủ dậy thì sảng khoái khỏe khoắn. Do có nguồn gốc thuần tự nhiên, các thành phần đều lành tính nên BoniHappy + rất an toàn, không có tác dụng phụ. Đặc biệt BoniHappy + đã được thử nghiệm lâm sàng tại Viện Y học cổ truyền Hà Đông (Hà Nội) cho kết quả cải thiện giấc ngủ tốt và khá lên tới 86,7%.
Mong rằng bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu thêm về chất dẫn truyền thần kinh nói chung cũng như ứng dụng của chúng trong việc cải thiện vấn đề mất ngủ nói riêng. Nếu có băn khoăn thắc mắc nào khác, bạn hãy gọi tới số 18001044 (miễn phí) để được tư vấn chi tiết nhé.
XEM THÊM: