Người đàn ông uống 1,5 lít rượu mỗi ngày phải cắt toàn bộ dạ dày vì ung thư

   Người đàn ông 58 tuổi ở Hưng Yên uống 1,5 lít rượu mỗi ngày. Chỉ đến khi những cơn đau bụng dai dẳng khiến ông kiệt sức, ông mới đến bệnh viện và nhận chẩn đoán: ung thư dạ dày giai đoạn muộn, buộc phải cắt toàn bộ dạ dày để giữ mạng sống. Câu chuyện ấy không còn là chuyện riêng của một người, mà là lời cảnh báo quen thuộc trong nhiều gia đình Việt.

Người đàn ông uống 1,5 lít rượu mỗi ngày phải cắt toàn bộ dạ dày vì ung thư

   Người đàn ông 58 tuổi trong nhiều năm, ông duy trì lượng rượu gần 1,5 lít mỗi ngày – gây tổn thương nghiêm trọng lên gan, dạ dày và hệ thần kinh.

   Tại Bệnh viện K, kết quả nội soi và sinh thiết xác nhận: ung thư dạ dày giai đoạn muộn, tổn thương lan rộng. Các bác sĩ phải thực hiện cắt toàn bộ dạ dày, vét hạch triệt căn, rồi nối lại đường tiêu hóa bằng phẫu thuật nội soi – kỹ thuật đòi hỏi chuyên môn cao nhưng giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn so với mổ mở.

   Ca phẫu thuật thành công, nhưng hậu quả để lại là không thể đảo ngược: từ nay, ông phải sống không còn dạ dày, phải ăn từng lượng nhỏ, tiêu hóa kém, dễ thiếu vi chất và phải theo dõi ung thư suốt phần đời còn lại.

   Thực tế, theo số liệu GLOBOCAN, ung thư dạ dày nằm trong nhóm ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam và phần lớn được phát hiện ở giai đoạn muộn – khi việc điều trị phức tạp, tốn kém, và chất lượng sống giảm sút rõ rệt. Điều đáng buồn là nhiều trường hợp hoàn toàn có thể phát hiện sớm, nếu không bỏ qua những triệu chứng báo động.

Rượu tàn phá dạ dày: Không có mức uống nào là an toàn

Rượu là chất gây ung thư nhóm 1

   Trong nhiều năm, quan niệm “uống ít rượu thì không ảnh hưởng gì đâu” khiến nhiều người chủ quan. Nhưng hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã kết luận dứt khoát:

• Rượu (ethanol) là chất gây ung thư nhóm 1, cùng nhóm với thuốc lá và amiăng.
• WHO nhấn mạnh: “Không có mức tiêu thụ rượu nào được coi là an toàn đối với nguy cơ ung thư”; nguy cơ đã tăng lên ngay từ những ly đầu tiên và tăng dần theo lượng uống.

   Điều đó có nghĩa: mỗi chén rượu, dù ít, góp phần tích lũy nguy cơ ung thư theo thời gian.

Vì sao dạ dày dễ bị tổn thương nhất?

   Khi đi vào cơ thể, rượu tác động trực tiếp lên niêm mạc dạ dày. Lớp màng bảo vệ này dần bị mỏng đi, dễ viêm và loét hơn. Trong quá trình chuyển hóa ethanol, cơ thể tạo ra acetaldehyde – một chất độc có khả năng gây tổn thương DNA và thúc đẩy sự xuất hiện của những tế bào bất thường.

   Không chỉ vậy, rượu còn làm tăng các gốc oxy hóa, khiến tế bào phải chịu “áp lực” tổn thương liên tục. Trong bối cảnh niêm mạc đã yếu đi, nếu người uống rượu đồng thời nhiễm Helicobacter pylori, ăn mặn, dùng nhiều đồ nướng cháy hay các loại thịt chế biến sẵn, các yếu tố nguy cơ sẽ cộng hưởng và làm tăng khả năng tiến triển thành ung thư dạ dày theo thời gian.

Bằng chứng khoa học: nguy cơ tăng theo mỗi ly rượu

   Nhiều nghiên cứu dịch tễ lớn trên thế giới đã chỉ ra mối liên hệ rõ ràng giữa rượu và ung thư dạ dày:

• Phân tích tổng hợp dữ liệu từ 81 nghiên cứu dịch tễ cho thấy người uống rượu có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn rõ rệt so với người không uống, và nguy cơ này tăng theo lượng cồn tiêu thụ mỗi ngày.
• Một nghiên cứu đoàn hệ dài hạn tại Nhật Bản theo dõi hơn 50.000 người trưởng thành cho thấy: cứ tăng thêm khoảng 10g cồn mỗi ngày (tương đương một lượng nhỏ bia hoặc rượu), nguy cơ ung thư dạ dày tăng thêm khoảng 7%.
• Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI) cũng khẳng định rượu có liên quan đến nhiều loại ung thư đường tiêu hóa, trong đó có ung thư dạ dày, và nguy cơ tích lũy theo cả lượng uống và thời gian uống.

   Tất cả những dữ kiện ấy cho thấy: uống rượu – dù ít hay nhiều – đều góp phần mở cánh cửa dẫn đến ung thư dạ dày.

Làm sao để tránh đi vào “vết xe đổ”: Bảo vệ chính mình và người thân

    Câu chuyện người đàn ông 58 tuổi bị cắt bỏ dạ dày vì rượu không phải để gây sợ hãi, mà để nhắc mỗi người nhìn lại thói quen của bản thân và những người xung quanh.

Thay đổi thói quen uống rượu – bắt đầu từ từng bước nhỏ

   Ở Việt Nam, rượu gắn với thói quen giao tiếp, cảm xúc và văn hóa, vì vậy bỏ rượu không hề đơn giản. Nhưng giảm rượu có thể bắt đầu từ những thay đổi nhỏ:

• Giảm số ngày uống trong tuần.
• Giảm số chén mỗi lần uống.
• Chuyển sang đồ uống không cồn hoặc ít cồn trong các buổi gặp gỡ.
• Tập cách từ chối mềm mại: “Dạ dạ dày em yếu”, “Bác sĩ dặn kiêng”, “em không uống để tỉnh táo lái xe”.

   Những thay đổi tưởng nhỏ ấy có thể giảm đáng kể lượng cồn tích lũy trong nhiều năm.

Đừng bỏ qua những triệu chứng “nhỏ mà không nhỏ”

   Ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng. Nhưng một số dấu hiệu nên được lưu ý:

• Đau bụng âm ỉ vùng thượng vị.
• Nhanh no, đầy bụng, chán ăn.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Ợ chua, ợ nóng kéo dài.
• Nôn ra máu hoặc tiêu phân đen (dấu hiệu cấp cứu).

   Nếu có triệu chứng kéo dài trên 2–3 tuần, đặc biệt ở người trên 40 tuổi hoặc có thói quen uống rượu nhiều, nội soi dạ dày là phương pháp tầm soát quan trọng và chính xác nhất.

   Ở người có nguy cơ cao (nhiễm H. pylori, tiền sử gia đình, hút thuốc, uống rượu nhiều), nội soi định kỳ càng cần thiết.

Đồng hành với người thân uống rượu – không phán xét, không ép buộc

   Nhiều người uống rượu như cách giải tỏa stress. Vì vậy, thay vì cấm đoán, chúng ta có thể:

• Chia sẻ câu chuyện có thật như trường hợp này để họ tự nhận ra nguy cơ.
• Rủ họ đi khám sức khỏe định kỳ như một cách chăm sóc bản thân.
• Khuyến khích tập thể dục, đi bộ, chơi thể thao – giảm bớt nhu cầu tìm rượu để “xả stress”.
• Nếu họ dùng rượu để quên muộn phiền, gợi ý họ trò chuyện với chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ, như một con đường lành mạnh hơn.

   Sự đồng hành mềm mại thường hiệu quả hơn nhiều so với áp lực hay chỉ trích.

   Người đàn ông 58 tuổi phải sống tiếp cuộc đời không còn dạ dày – một cái giá quá lớn cho những năm tháng xem rượu như niềm vui vô hại. Câu chuyện ấy thôi thúc mỗi chúng ta nhìn lại thói quen của mình: sức khỏe, gia đình và tương lai có xứng đáng để đánh đổi vì chén rượu ? Quyết định ấy, chỉ chính ta mới có thể làm thay đổi.