Đừng để thận “kiệt sức” vì những cơn đau gút âm thầm

   Những ai từng trải qua cơn đau gút dữ dội sẽ khó quên cảm giác “như kim châm xương thịt”. Nhưng ít người biết rằng, thủ phạm thật sự có thể bắt đầu từ... thận.

   Giữa gút và thận tồn tại một mối quan hệ chặt chẽ, phức tạp – gần như là một “vòng tròn bệnh lý”.  Hiểu được sự liên hệ này – theo cả y học hiện đại lẫn Đông y – chính là chìa khóa giúp người bệnh cắt đứt vòng tròn nguy hiểm ấy.

Gút và thận – hai “mặt trận” cùng chịu tổn thương

   Về cơ chế, bệnh gút xảy ra khi acid uric trong máu tăng cao – sản phẩm chuyển hóa của chất purin trong thực phẩm. Bình thường, khoảng 70% lượng acid uric được thận đào thải mỗi ngày.

   Khi chức năng thận suy yếu, acid uric không được lọc hết, dẫn đến tinh thể urat tích tụ ở khớp, gây sưng, nóng, đau dữ dội. Ngược lại, acid uric cao kéo dài lại tấn công ngược lên thận, hình thành sỏi, tắc nghẽn hoặc viêm thận mạn tính, khiến thận ngày càng kiệt sức.

Và thế là, người bệnh rơi vào vòng luẩn quẩn: thận kém → Thải urat kém → Gút nặng hơn → Tổn thương thận tiếp diễn.

Góc nhìn Đông y: “Thận hư – thấp nhiệt” là gốc bệnh

   Đông y gọi gút là “thống phong”, nghĩa là đau do phong – thấp – nhiệt – ứ trệ. Khi “thấp nhiệt” tích tụ quá lâu, cơ thể không còn khả năng thanh lọc độc tố (acid uric), từ đó làm tổn thương tạng thận – cơ quan chủ về tinh và thủy.

   Theo thầy thuốc Đông y, thận hư khiến khả năng điều hòa nước trong cơ thể suy giảm, “độc” không thải được ra ngoài, dẫn đến ứ đọng tại khớp và mô mềm. Do đó, muốn chữa bền vững, phải kết hợp “trừ thấp – thanh nhiệt – bổ thận – thông lạc”: vừa xử lý triệu chứng, vừa phục hồi căn nguyên.

Khi nào thận bắt đầu “lên tiếng”?

Nếu bạn bị gút và gặp những dấu hiệu dưới đây, rất có thể thận đã bắt đầu kêu cứu:

• Xét nghiệm thấy creatinin tăng, eGFR giảm
   
• Phù nhẹ ở chân, đặc biệt quanh mắt cá
   
• Tiểu ít, tiểu buốt, tiểu đục hoặc có sỏi
   
• Tăng huyết áp dù trước đó bình thường
   
• Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn kéo dài
   

Đó là lúc bạn cần kiểm tra chức năng thận càng sớm càng tốt.

Kiểm soát từ gốc – Phòng ngừa từ sớm

   Điều quan trọng nhất với người bị gút là giữ acid uric ổn định dưới 360 µmol/L. Chỉ cần vượt ngưỡng này, tinh thể urat đã có thể âm thầm tích tụ trong khớp và thận.

• Tuân thủ điều trị: Uống thuốc hạ acid uric (như Allopurinol, Febuxostat) đều đặn nếu có chỉ định của bác sĩ
   
• Uống đủ nước: 2–2,5 lít mỗi ngày để hỗ trợ thải urat và ngăn sỏi thận.

Uống đủ nước mỗi ngày

• Ăn uống thông minh: Giảm thịt đỏ, nội tạng, hải sản, bia rượu; tăng rau xanh, trái cây, sữa ít béo, cá sông, ức gà.
   
• Kiểm soát huyết áp – đường huyết – mỡ máu, vì đây là “bộ ba” khiến thận yếu nhanh hơn.
   
• Thận trọng với thuốc giảm đau, lợi tiểu, vì nếu dùng lâu dài, chúng có thể khiến thận “kiệt sức” âm thầm.
   

Đông y – Dưỡng thận, trị gút từ gốc rễ

   Đông y coi việc điều trị gút giống như “chữa cây phải chăm cả rễ lẫn lá”. Nhiều bài thuốc đông y kết hợp bổ thận – kiện tỳ – thông lạc với đỗ trọng, tục đoạn, thỏ ty tử, phục linh... vừa bồi bổ thận khí, vừa làm dịu các khớp đau và ngăn tái phát.Ngoài thuốc, lối sống cũng là “vị thuốc” quan trọng:

• Ăn thanh đạm, ngủ đủ, giữ tâm lý thoải mái.
   
• Duy trì vận động nhẹ như thái cực quyền, khí công, đi bộ buổi sáng để tăng lưu thông khí huyết, dưỡng thận và an thần.
   

   Gút không chỉ là chuyện của khớp, mỗi cơn đau dữ dội là lời cảnh báo từ thận, rằng cơ thể bạn đang cần được chăm sóc đúng cách. Đừng để đến khi chức năng thận suy, khi gút tái phát liên tục mới bắt đầu “lo chạy chữa”. Hãy lắng nghe sớm, điều chỉnh sớm – để bảo vệ cả đôi chân và quả thận của mình lâu dài .