Nhiều người nghĩ rằng ù tai, nghe vo ve hay tiếng huýt gió trong đầu chỉ gặp ở người lớn tuổi, nhưng thực tế ngày càng nhiều người trẻ gặp phải. Giữa nhịp sống gấp gáp, những âm thanh “vô hình” bỗng trở thành nỗi ám ảnh trong học tập, công việc và giấc ngủ. Điều đáng chú ý: không phải lúc nào cũng tìm thấy tổn thương ở tai, mà phía sau những tiếng ù dai dẳng ấy là câu chuyện về căng thẳng, áp lực và lối sống hiện đại.
Nữ sinh 21 tuổi và những đêm trắng vì tiếng ù trong tai
Hơn nửa năm nay, Mai Anh – sinh viên năm ba tại Hà Nội – sống cùng một âm thanh mà em mô tả là “nhỏ nhưng không thể bỏ qua”. Khi phòng học yên ắng, khi đêm xuống, em lại nghe thấy trong đầu mình một thứ âm thanh lạ: lúc như tiếng muỗi bay, lúc như tiếng huýt gió kéo dài.
Ban đầu, Mai Anh nghĩ do học căng quá nên tai “nhạy” hơn bình thường. Nhưng càng về sau, tiếng ù xuất hiện thường xuyên, rõ nhất mỗi khi em cố gắng tập trung ôn thi. Đêm đến, âm thanh ấy càng rõ, khiến em khó ngủ, ngủ chập chờn, sáng dậy mệt mỏi. Em bắt đầu sợ sự yên tĩnh, sợ bóng đêm, vì đó là lúc tiếng ù “lên tiếng” mạnh nhất.
Lo lắng, Mai Anh đi khám nhiều nơi. Em được khám tai mũi họng, đo thính lực, kiểm tra thần kinh, làm đủ loại xét nghiệm. Kết quả: tai không viêm, thính lực bình thường, không phát hiện tổn thương đặc biệt. Các bác sĩ trấn an: “Không có gì nguy hiểm”. Thế nhưng với Mai Anh, tiếng ù tai vẫn ở đó, đeo bám từng ngày.
Thuốc an thần nhẹ, thuốc bổ thần kinh, vitamin được kê trong nhiều tháng nhưng triệu chứng không cải thiện đáng kể. Học hành bị ảnh hưởng, tâm trạng dễ cáu gắt, lo âu tăng lên, em bắt đầu tự hỏi: “Có phải mình đang mắc một bệnh mà chưa ai phát hiện?”.
Khi khám tại khoa Y học cổ truyền, Mai Anh được bác sĩ hỏi kỹ hơn về lối sống: lịch học dày đặc, thi cử liên tiếp, thói quen thức khuya, dùng tai nghe nhiều giờ với âm lượng lớn, giấc ngủ kém, thường xuyên lo âu. Bác sĩ giải thích: căng thẳng kéo dài có thể là mấu chốt khiến tiếng ù xuất hiện và kéo dài.
Mai Anh được áp dụng liệu pháp ôn châm kết hợp điều chỉnh lại nhịp sống: ngủ sớm hơn, giảm tai nghe, bố trí thời gian nghỉ xen giữa giờ học, tập thở và thư giãn trước khi ngủ. Sau khoảng hai tuần, em ghi nhận tiếng ù giảm rõ rệt, giấc ngủ sâu hơn, tâm trạng cũng nhẹ nhõm.
Câu chuyện của Mai Anh không phải cá biệt. Ngày càng nhiều người trẻ – học sinh, sinh viên, người đi làm – tìm đến bác sĩ vì những âm thanh kỳ lạ trong tai, dù kết quả khám chuyên khoa cho thấy tai hoàn toàn bình thường.
Vì sao người trẻ bị ù tai dù tai vẫn “khỏe”?
Ù tai (tinnitus) là cảm giác nghe thấy âm thanh khi không có nguồn âm tương ứng bên ngoài. Đó có thể là tiếng ù ù, tiếng ve kêu, tiếng gió rít, tiếng huýt sáo, thậm chí tiếng đập theo nhịp mạch. Triệu chứng này vốn gặp nhiều ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh lý tai. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số người trẻ than phiền ù tai đang tăng lên.
Không phải lúc nào cũng là bệnh ở tai
Ở nhóm trẻ, không ít trường hợp đã được kiểm tra kỹ mà không phát hiện tổn thương thực thể ở tai, hệ thần kinh hay tim mạch. Tai vẫn nghe tốt, mà người bệnh vẫn nghe tiếng ù. Khi đó, vấn đề thường nằm ở cách não bộ xử lý âm thanh hơn là bản thân cấu trúc tai.
Stress kéo dài làm rối loạn hoạt động của hệ thần kinh, khiến các tín hiệu nhỏ từ tai vốn rất mờ nhạt bị “khuếch đại” lên. Não bộ bắt đầu chú ý quá mức vào những tiếng động nội sinh này, biến chúng thành âm thanh mà người bệnh nghe thấy rõ ràng.
Lối sống hiện đại: mảnh đất màu mỡ cho ù tai
Nhiều yếu tố trong nhịp sống ngày nay vô tình tạo điều kiện cho ù tai xuất hiện:
- Áp lực học tập, công việc: thi cử dồn dập, deadline liên tục khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng.
- Thiếu ngủ, đảo lộn đồng hồ sinh học: ngủ muộn, ngủ ít làm não không kịp hồi phục, tăng nhạy cảm với tiếng động.
- Lạm dụng tai nghe, môi trường ồn: nghe nhạc hoặc xem video với âm lượng lớn, thời gian dài khiến hệ thính giác chịu tải liên tục.
- Ít vận động: ngồi nhiều, ít tập thể dục khiến tuần hoàn máu kém, tai – não không được cung cấp đủ oxy tối ưu.
- Lo âu, nhạy cảm cảm xúc: người dễ lo lắng có xu hướng chú ý quá nhiều vào tiếng ù, làm nó “càng nghe càng rõ”.
Áp lực, thời gian ngủ không đủ ở người trẻ có thể dẫn đến ù tai.
Điểm chung là: căng thẳng tích tụ mà không được “xả” đúng cách, trong khi tai và não lại phải làm việc không ngừng nghỉ.
Vòng xoáy “càng lo càng ù, càng ù càng lo”
Ù tai do stress không chỉ đơn thuần là một tiếng động khó chịu. Nó dễ đẩy người trẻ vào một vòng xoáy tâm lý đặc trưng. Ban đầu, họ chỉ nghe thấy một âm thanh nhỏ, rất mờ, đôi khi còn nghi ngờ “liệu có thật không”. Nhưng khi sự chú ý bắt đầu dồn vào tiếng ù, sự lo lắng cũng theo đó tăng lên.
Càng cố lắng nghe xem âm thanh còn hay mất, não càng “phóng đại” chúng, khiến tiếng ù trở nên rõ ràng hơn. Sự khó chịu này làm người trẻ dễ mất ngủ, mệt mỏi, cáu gắt và càng nhạy cảm với mọi tín hiệu từ cơ thể. Mức stress theo đó tăng dần, và chính sự căng thẳng ấy lại khiến tiếng ù mạnh hơn.
Cứ như vậy, họ rơi vào một vòng xoáy “căng thẳng – ù tai – lại căng thẳng hơn”, rất khó tự thoát ra nếu không được giải thích đúng bản chất và hỗ trợ kịp thời.
“Giải mã” tiếng ù tai do căng thẳng: chăm sóc cả đôi tai lẫn tâm trí
Ù tai do stress không đe dọa tính mạng, nhưng nếu bỏ mặc sẽ âm thầm bào mòn chất lượng sống. Điều trị hiệu quả không chỉ là “cho tai nghỉ ngơi”, mà là khôi phục sự cân bằng toàn bộ cơ thể và tâm trí.
Không chỉ chữa triệu chứng, mà nhìn lại cả lối sống
Khi các kết quả khám tai mũi họng, thần kinh, tim mạch đều bình thường, người trẻ nên tự trả lời vài câu hỏi:
- Dạo này mình có bị quá tải công việc, học tập không?
- Mình ngủ mấy giờ mỗi đêm? Ngủ có sâu không?
- Mỗi ngày dùng tai nghe bao lâu, âm lượng thường ở mức nào?
- Gần đây tâm trạng có hay lo lắng, căng thẳng, khó thư giãn không?
Những câu hỏi này giúp bác sĩ và chính người bệnh nhận diện vai trò của stress và lối sống trong câu chuyện ù tai. Từ đó, kế hoạch điều trị không chỉ dừng lại ở thuốc, mà còn bao gồm cả thay đổi thói quen.
Điều chỉnh lối sống phù hợp
Để cải thiện tình trạng ù tai do căng thẳng, stress, dưới đây là một số biện pháp hữu ích:
- Liệu pháp thư giãn thần kinh: tập thở, thiền ngắn, nghe nhạc nhẹ, thư giãn cơ giúp cơ thể chuyển từ trạng thái “cảnh giác” sang “nghỉ ngơi”.
- Tái lập giấc ngủ sinh lý: đi ngủ – thức dậy đúng giờ, hạn chế dùng điện thoại trước khi ngủ, tạo không gian ngủ tối – yên – mát.
- Tư vấn tâm lý: với những người lo âu nhiều, sợ bệnh nặng, hỗ trợ tâm lý giúp họ hiểu đúng về tình trạng của mình, bớt tập trung vào tiếng ù.
- Tăng vận động: đi bộ, yoga, đạp xe… ít nhất 30 phút/ngày giúp tăng tuần hoàn lên não và tai.
- Điều chỉnh việc dùng tai nghe: giảm âm lượng, hạn chế thời gian mỗi lần nghe, xen kẽ những khoảng “im lặng” để tai được nghỉ.
Khi cơ thể và tâm trí dần trở về trạng thái cân bằng, âm thanh nội sinh sẽ bớt được “phóng đại”, rồi mờ đi.
Khi nào cần đi khám sớm?
Dù ù tai do stress khá phổ biến, vẫn có những trường hợp cần khám chuyên khoa sớm:
- Ù tai kèm giảm thính lực, nghe kém rõ rệt.
- Nghe tiếng đập theo nhịp tim hoặc một bên tai ù rõ rệt.
- Ù tai xuất hiện sau chấn thương đầu, sau nhiễm trùng nặng.
- Có thêm triệu chứng chóng mặt, mất thăng bằng, yếu liệt.
- Triệu chứng kéo dài nhiều tháng không giảm dù đã điều chỉnh lối sống.
Ù tai ở người trẻ, nhất là khi không tìm thấy tổn thương ở tai, thường là tấm gương phản chiếu sức khỏe tinh thần và lối sống. Khi tiếng ù xuất hiện, đó có thể là lời nhắc nhở rằng cơ thể đã quá tải, cần được nghỉ ngơi và chăm sóc lại. Lắng nghe những tín hiệu nhỏ ấy, học cách nới lỏng áp lực, ngủ đủ, sống chậm hơn một chút – đôi khi chính là cách tốt nhất để “tắt” đi tiếng ồn thầm lặng trong đầu.
Nhiều người nghĩ rằng ù tai, nghe vo ve hay tiếng huýt gió trong đầu chỉ gặp ở người lớn tuổi, nhưng thực tế ngày càng nhiều người trẻ gặp phải. Giữa nhịp sống gấp gáp, những âm thanh “vô hình” bỗng trở thành nỗi ám ảnh trong học tập, công việc và giấc ngủ. Điều đáng chú ý: không phải lúc nào cũng tìm thấy tổn thương ở tai, mà phía sau những tiếng ù dai dẳng ấy là câu chuyện về căng thẳng, áp lực và lối sống hiện đại.
Nữ sinh 21 tuổi và những đêm trắng vì tiếng ù trong tai
Hơn nửa năm nay, Mai Anh – sinh viên năm ba tại Hà Nội – sống cùng một âm thanh mà em mô tả là “nhỏ nhưng không thể bỏ qua”. Khi phòng học yên ắng, khi đêm xuống, em lại nghe thấy trong đầu mình một thứ âm thanh lạ: lúc như tiếng muỗi bay, lúc như tiếng huýt gió kéo dài.
Ban đầu, Mai Anh nghĩ do học căng quá nên tai “nhạy” hơn bình thường. Nhưng càng về sau, tiếng ù xuất hiện thường xuyên, rõ nhất mỗi khi em cố gắng tập trung ôn thi. Đêm đến, âm thanh ấy càng rõ, khiến em khó ngủ, ngủ chập chờn, sáng dậy mệt mỏi. Em bắt đầu sợ sự yên tĩnh, sợ bóng đêm, vì đó là lúc tiếng ù “lên tiếng” mạnh nhất.
Lo lắng, Mai Anh đi khám nhiều nơi. Em được khám tai mũi họng, đo thính lực, kiểm tra thần kinh, làm đủ loại xét nghiệm. Kết quả: tai không viêm, thính lực bình thường, không phát hiện tổn thương đặc biệt. Các bác sĩ trấn an: “Không có gì nguy hiểm”. Thế nhưng với Mai Anh, tiếng ù tai vẫn ở đó, đeo bám từng ngày.
Thuốc an thần nhẹ, thuốc bổ thần kinh, vitamin được kê trong nhiều tháng nhưng triệu chứng không cải thiện đáng kể. Học hành bị ảnh hưởng, tâm trạng dễ cáu gắt, lo âu tăng lên, em bắt đầu tự hỏi: “Có phải mình đang mắc một bệnh mà chưa ai phát hiện?”.
Khi khám tại khoa Y học cổ truyền, Mai Anh được bác sĩ hỏi kỹ hơn về lối sống: lịch học dày đặc, thi cử liên tiếp, thói quen thức khuya, dùng tai nghe nhiều giờ với âm lượng lớn, giấc ngủ kém, thường xuyên lo âu. Bác sĩ giải thích: căng thẳng kéo dài có thể là mấu chốt khiến tiếng ù xuất hiện và kéo dài.
Mai Anh được áp dụng liệu pháp ôn châm kết hợp điều chỉnh lại nhịp sống: ngủ sớm hơn, giảm tai nghe, bố trí thời gian nghỉ xen giữa giờ học, tập thở và thư giãn trước khi ngủ. Sau khoảng hai tuần, em ghi nhận tiếng ù giảm rõ rệt, giấc ngủ sâu hơn, tâm trạng cũng nhẹ nhõm.
Câu chuyện của Mai Anh không phải cá biệt. Ngày càng nhiều người trẻ – học sinh, sinh viên, người đi làm – tìm đến bác sĩ vì những âm thanh kỳ lạ trong tai, dù kết quả khám chuyên khoa cho thấy tai hoàn toàn bình thường.
Vì sao người trẻ bị ù tai dù tai vẫn “khỏe”?
Ù tai (tinnitus) là cảm giác nghe thấy âm thanh khi không có nguồn âm tương ứng bên ngoài. Đó có thể là tiếng ù ù, tiếng ve kêu, tiếng gió rít, tiếng huýt sáo, thậm chí tiếng đập theo nhịp mạch. Triệu chứng này vốn gặp nhiều ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh lý tai. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số người trẻ than phiền ù tai đang tăng lên.
Không phải lúc nào cũng là bệnh ở tai
Ở nhóm trẻ, không ít trường hợp đã được kiểm tra kỹ mà không phát hiện tổn thương thực thể ở tai, hệ thần kinh hay tim mạch. Tai vẫn nghe tốt, mà người bệnh vẫn nghe tiếng ù. Khi đó, vấn đề thường nằm ở cách não bộ xử lý âm thanh hơn là bản thân cấu trúc tai.
Stress kéo dài làm rối loạn hoạt động của hệ thần kinh, khiến các tín hiệu nhỏ từ tai vốn rất mờ nhạt bị “khuếch đại” lên. Não bộ bắt đầu chú ý quá mức vào những tiếng động nội sinh này, biến chúng thành âm thanh mà người bệnh nghe thấy rõ ràng.
Lối sống hiện đại: mảnh đất màu mỡ cho ù tai
Nhiều yếu tố trong nhịp sống ngày nay vô tình tạo điều kiện cho ù tai xuất hiện:
- Áp lực học tập, công việc: thi cử dồn dập, deadline liên tục khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng.
- Thiếu ngủ, đảo lộn đồng hồ sinh học: ngủ muộn, ngủ ít làm não không kịp hồi phục, tăng nhạy cảm với tiếng động.
- Lạm dụng tai nghe, môi trường ồn: nghe nhạc hoặc xem video với âm lượng lớn, thời gian dài khiến hệ thính giác chịu tải liên tục.
- Ít vận động: ngồi nhiều, ít tập thể dục khiến tuần hoàn máu kém, tai – não không được cung cấp đủ oxy tối ưu.
- Lo âu, nhạy cảm cảm xúc: người dễ lo lắng có xu hướng chú ý quá nhiều vào tiếng ù, làm nó “càng nghe càng rõ”.
Áp lực, thời gian ngủ không đủ ở người trẻ có thể dẫn đến ù tai.
Điểm chung là: căng thẳng tích tụ mà không được “xả” đúng cách, trong khi tai và não lại phải làm việc không ngừng nghỉ.
Vòng xoáy “càng lo càng ù, càng ù càng lo”
Ù tai do stress không chỉ đơn thuần là một tiếng động khó chịu. Nó dễ đẩy người trẻ vào một vòng xoáy tâm lý đặc trưng. Ban đầu, họ chỉ nghe thấy một âm thanh nhỏ, rất mờ, đôi khi còn nghi ngờ “liệu có thật không”. Nhưng khi sự chú ý bắt đầu dồn vào tiếng ù, sự lo lắng cũng theo đó tăng lên.
Càng cố lắng nghe xem âm thanh còn hay mất, não càng “phóng đại” chúng, khiến tiếng ù trở nên rõ ràng hơn. Sự khó chịu này làm người trẻ dễ mất ngủ, mệt mỏi, cáu gắt và càng nhạy cảm với mọi tín hiệu từ cơ thể. Mức stress theo đó tăng dần, và chính sự căng thẳng ấy lại khiến tiếng ù mạnh hơn.
Cứ như vậy, họ rơi vào một vòng xoáy “căng thẳng – ù tai – lại căng thẳng hơn”, rất khó tự thoát ra nếu không được giải thích đúng bản chất và hỗ trợ kịp thời.
“Giải mã” tiếng ù tai do căng thẳng: chăm sóc cả đôi tai lẫn tâm trí
Ù tai do stress không đe dọa tính mạng, nhưng nếu bỏ mặc sẽ âm thầm bào mòn chất lượng sống. Điều trị hiệu quả không chỉ là “cho tai nghỉ ngơi”, mà là khôi phục sự cân bằng toàn bộ cơ thể và tâm trí.
Không chỉ chữa triệu chứng, mà nhìn lại cả lối sống
Khi các kết quả khám tai mũi họng, thần kinh, tim mạch đều bình thường, người trẻ nên tự trả lời vài câu hỏi:
- Dạo này mình có bị quá tải công việc, học tập không?
- Mình ngủ mấy giờ mỗi đêm? Ngủ có sâu không?
- Mỗi ngày dùng tai nghe bao lâu, âm lượng thường ở mức nào?
- Gần đây tâm trạng có hay lo lắng, căng thẳng, khó thư giãn không?
Những câu hỏi này giúp bác sĩ và chính người bệnh nhận diện vai trò của stress và lối sống trong câu chuyện ù tai. Từ đó, kế hoạch điều trị không chỉ dừng lại ở thuốc, mà còn bao gồm cả thay đổi thói quen.
Điều chỉnh lối sống phù hợp
Để cải thiện tình trạng ù tai do căng thẳng, stress, dưới đây là một số biện pháp hữu ích:
- Liệu pháp thư giãn thần kinh: tập thở, thiền ngắn, nghe nhạc nhẹ, thư giãn cơ giúp cơ thể chuyển từ trạng thái “cảnh giác” sang “nghỉ ngơi”.
- Tái lập giấc ngủ sinh lý: đi ngủ – thức dậy đúng giờ, hạn chế dùng điện thoại trước khi ngủ, tạo không gian ngủ tối – yên – mát.
- Tư vấn tâm lý: với những người lo âu nhiều, sợ bệnh nặng, hỗ trợ tâm lý giúp họ hiểu đúng về tình trạng của mình, bớt tập trung vào tiếng ù.
- Tăng vận động: đi bộ, yoga, đạp xe… ít nhất 30 phút/ngày giúp tăng tuần hoàn lên não và tai.
- Điều chỉnh việc dùng tai nghe: giảm âm lượng, hạn chế thời gian mỗi lần nghe, xen kẽ những khoảng “im lặng” để tai được nghỉ.
Khi cơ thể và tâm trí dần trở về trạng thái cân bằng, âm thanh nội sinh sẽ bớt được “phóng đại”, rồi mờ đi.
Khi nào cần đi khám sớm?
Dù ù tai do stress khá phổ biến, vẫn có những trường hợp cần khám chuyên khoa sớm:
- Ù tai kèm giảm thính lực, nghe kém rõ rệt.
- Nghe tiếng đập theo nhịp tim hoặc một bên tai ù rõ rệt.
- Ù tai xuất hiện sau chấn thương đầu, sau nhiễm trùng nặng.
- Có thêm triệu chứng chóng mặt, mất thăng bằng, yếu liệt.
- Triệu chứng kéo dài nhiều tháng không giảm dù đã điều chỉnh lối sống.
Ù tai ở người trẻ, nhất là khi không tìm thấy tổn thương ở tai, thường là tấm gương phản chiếu sức khỏe tinh thần và lối sống. Khi tiếng ù xuất hiện, đó có thể là lời nhắc nhở rằng cơ thể đã quá tải, cần được nghỉ ngơi và chăm sóc lại. Lắng nghe những tín hiệu nhỏ ấy, học cách nới lỏng áp lực, ngủ đủ, sống chậm hơn một chút – đôi khi chính là cách tốt nhất để “tắt” đi tiếng ồn thầm lặng trong đầu.
.png)
.png)
.png)
.png)
.png)
.jpg)
.png)
(1).jpg)
