Mục lục [Ẩn]
Những ngày gió mùa đầu tiên tràn về,đa phần chúng ta chỉ nghĩ tới nguy cơ bị cảm lạnh hay đau họng — nhưng với phái mạnh, thời tiết lạnh còn ẩn một rủi ro khác: xoắn tinh hoàn. Đây là một cấp cứu nam khoa nguy hiểm, nếu chậm vài giờ có thể khiến bệnh nhân mất vĩnh viễn một bên tinh hoàn.

Vì sao trời lạnh dễ bị xoắn tinh hoàn?
Theo các bác sĩ chuyên khoa Nam học, khi thời tiết lạnh đột ngột, các cơ co rút trong bìu hoạt động mạnh hơn để giữ ấm. Với những người có cấu trúc thừng tinh đặc biệt (dài, dễ di động) hoặc tinh hoàn nằm trong bao quá lỏng lẻo, sự co thắt này có thể khiến tinh hoàn tự xoay quanh trục, làm tắc nghẽn dòng máu nuôi.
Chỉ sau vài giờ, mô tinh hoàn bắt đầu hoại tử nếu không được phẫu thuật tháo xoắn kịp thời.
Dấu hiệu cảnh báo sớm – đừng chủ quan vì “chắc chỉ là đau nhẹ”
Không ít bệnh nhân ban đầu chỉ thấy đau âm ỉ vùng bìu, hoặc tinh hoàn bên này cao hơn bên kia. Một số người chườm ấm, bôi thuốc, thậm chí nghĩ mình “trúng gió”. Tuy nhiên, xoắn tinh hoàn không tự khỏi – và chỉ cần chậm vài tiếng, khả năng giữ lại tinh hoàn giảm đi rõ rệt.
Hãy cảnh giác với các dấu hiệu sau:
- Đau đột ngột hoặc tăng dần ở một bên bìu, không giảm khi nghỉ.
- Bìu sưng, đỏ, tinh hoàn bên đó cao bất thường.
- Buồn nôn, đau lan lên bụng dưới.
- Ở trẻ nhỏ: chỉ thấy bé quấy khóc, sờ vào bìu thì rụt lại.
“Thời gian vàng” để cứu tinh hoàn là trong 6 giờ đầu kể từ khi xuất hiện đau. Sau 24 giờ, hầu như không thể bảo tồn được.
Khi nào dễ gặp xoắn tinh hoàn nhất?
- Trời rét đột ngột, nhất là sáng sớm hoặc ban đêm.
- Ở trẻ vị thành niên, thanh niên, độ tuổi dậy thì – nhóm có cấu trúc thừng tinh di động hơn.
- Người có tiền sử đau tinh hoàn thoáng qua trước đây – rất có thể đó là xoắn tự tháo, cảnh báo nguy cơ tái diễn.
Một trong những lý do khiến nhiều người đến viện muộn là… ngại, hoặc chủ quan vì “đàn ông mà, vài tiếng nữa sẽ đỡ”. Thực tế, các bác sĩ cho biết xoắn tinh hoàn là cấp cứu thật sự, không thể trì hoãn. Chỉ cần trì hoãn, bạn có thể đối mặt với:
- Cắt bỏ tinh hoàn do hoại tử.
- Giảm khả năng sinh sản.
- Ảnh hưởng tâm lý, giảm tự tin, rối loạn cương.

Khi có bất kỳ cơn đau bất thường vùng bìu, hãy đến chuyên gia để thăm khám
Lời khuyên của chuyên gia
- Khi có bất kỳ cơn đau bất thường vùng bìu, hãy đến khoa Nam học hoặc cấp cứu ngoại khoa gần nhất.
- Không tự chườm nóng, chườm lạnh hoặc xoa bóp.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng hạ vị, khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột.
Xoắn tinh hoàn không phải bệnh hiếm, nhưng thường bị phát hiện muộn vì người bệnh ngại đi khám hoặc nghĩ chỉ là “đau nhẹ rồi sẽ hết”. Các bác sĩ khuyến cáo, khi có bất kỳ cơn đau bất thường ở vùng bìu, đặc biệt trong những ngày lạnh, hãy đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa nam học hoặc ngoại tiết niệu để được chẩn đoán kịp thời. Một quyết định nhanh có thể giữ lại cả tinh hoàn – và cả bản lĩnh đàn ông.

